PROJEKT "13" PIERWSZE POLSKIE LITERACKIE UNIWERSUM POSTAPOKALIPTYCZNE

poniedziałek, 7 października 2013

KRYMINALNA PIŁA. BŁĄD W SZTUCE

Zapowiedź antologii pilskiego kryminału, która swoją premierę będzie miała już w grudniu! 
Wśród kilkunastu mrożących krew w żyłach tekstów, nakładem OFICYNKI pojawi się mój: OKRĄGLAK.




Będzie mroczno, będzie ostro, będzie krwawo...

Hala Targowa II



Fragment kryminału: Hala Targowa II. 
Kryminał został opublikowany w Gazecie Wrocławskiej 30.09.2013

Marek Dryjer
Hala Targowa II

Było przed piątą rano. Padał śnieg i panował przeraźliwy ziąb. Jan próbował dopchać wózek z towarem pod drzwi Hali Targowej I. Duże, drewniane koła ślizgały się na mokrej nawierzchni. W świetle latarni ulica Piaskowa połyskiwała spadającymi z nieba drobinami śniegu. Po chwili rozpętała się prawdziwa zamieć. Jan zerknął w stronę Ostrowa Tumskiego, naprężył muskuły i mocno nogami zaparł się o ziemię. Pomimo tego, że buty ślizgały się na białym chodniku, udało mu się dostarczyć przeznaczone na handel artykuły pod wejście do budynku. Odetchnął z widoczną na twarzy ulgą, zdjął czarną, skórzaną rękawiczkę i strzepnął śnieg z bujnego wąsa. Metalowe rynny strzelały od zimna, ceglany mur zewnętrznej elewacji stał się niemal zupełnie biały, na żółtych szybach pojawiły się malunki, które wyrzeźbił mróz. Kupiec zatrzymał jeszcze na chwilę spojrzenie na kamiennym zdobieniu bramy, po czym założył rękawiczkę i wszedł do środka.
Był trzynasty stycznia 1947 roku, kiedy Jan w progu hali spotkał Wieśka, który zajmował się ochroną. Portier skinął głową na powitanie, następnie głośno ziewnął. Był małomównym człowiekiem. „Ucho od śledzia”, było jego ulubionym powiedzeniem. Nie miał rodziny. Jan poszedł dalej, po kilku krokach natknął się na Klarę, obrotną sprzątaczkę w dużych okularach, która kościstymi palcami pocierała małżowiny uszne: raz jedną, raz drugą. Kupiec uśmiechnął się do niej. Kobieta straciła na wojnie męża i nie miała dzieci. Często kokietowała mężczyzn, także tych żonatych.
Stojąca przy ulicy Piaskowej Hala Targowa I, witała ludzi idących z Rynku w stronę katedry. Niedaleko budynku przepływała Odra. Fasada hali skrywała nowoczesną konstrukcję nośną, pod postacią parabolicznych, żelbetonowych łuków, o rozpiętości około dwudziestu metrów. Na łukach zachowano fakturę drewna z szalunku; pokrywały je kolorowe wzory. Jan od niedawna, na jednym ze stoisk na parterze prowadził sprzedaż ubrań. Miał niespełna czterdzieści lat. Urodził się niemal w tym samym czasie, kiedy wybudowano gmach i spędzono z ulic miasta, do środka budynku drobnych handlarzy. W dzieciństwie często przychodził w to miejsce. Wpatrywał się wtedy w zegar na wieży, a potem wchodził do środka i starał się wycyganić od kupców garść słodkich rodzynek.
 
Hala Targowa I we Wrocławiu przy ulicy Piaskowej.


Na posadzce było błoto. Kupcy zdążyli już nanieść śnieg na butach do środka. Krzątali się teraz w najlepsze, wnosili i rozpakowywali towary przeznaczone do sprzedaży. W hali była zapalona tylko część lamp. Jan zerknął za siebie. Wydawało mu się, że usłyszał zgrzyt, tak jakby ktoś przejechał ostrzem noża po kamiennej ścianie. Nikogo jednak nie zobaczył. Ujrzał za to swoje mokre ślady na podłodze. Pomyślał o Klarze i szybko skierował się w stronę swojego stoiska. Minął regały z kawą i herbatą oraz półki z rozmaitymi ziołami. Na chwilę zatrzymał wzrok na skrzynkach z kapustą. Panujący w budynku półmrok, nie pozwalał mu zbyt wiele dojrzeć. W słabym świetle ledwo mógł dostrzec swój parujący oddech. Miał wrażenie, że zanikające w ciemności filary pochylają się nad nim, a sufit jest pocięty w paski. Wytężył wzrok i przyjrzał się okrągłym warzywom, które przypominały ludzkie głowy. Coś go wtedy zaintrygowało.
- Musi pan zamknąć halę i nikogo nie wpuszczać do środka, dopóki nie wyjaśnimy okoliczności sprawy!
- Ale jak to? Nie handlować, kiedy trzeba handlować? Co będzie? Prasa się zaciekawi i wszystko opisze! Będzie z tego prawdziwa afera! – wystraszył się zastępca zarządcy budynku.
- No cóż… To niech pan coś wymyśli. Może niech pan powie, że hala musi przejść kontrolę dachu, czy aby spore opady śniegu nie nadwyrężyły konstrukcji. Albo niech pan zgłosi cokolwiek, nawet to, że w budynku urzędują szczury. Zebranie dowodów nie zajmie nam dużo czasu. Pracowników, proszę poprosić o pozostanie w środku, do czasu ich przesłuchania.
Na stoiskach z żywnością odnaleziono odcięte, ludzkie uszy. Były większe i mniejsze, należały zarówno do dorosłych, jak i dzieci. Małżowiny nie były pokryte krwią, tak jakby ktoś wcześniej dokładnie je umył. Można było dostrzec na nich linię precyzyjnego cięcia. Leżały tuż przy kapuście. W jednym przypadku zostały przybite do boków największej główki, w jałowym świetle tworząc obraz odwróconej, ludzkiej głowy. W sumie zebrano sześć par uszu. Znaleziono także nóż, brudną ściereczkę do wycierania okularów, kartkę ze szkicem rzymskiej dwójki i pokryty krwią niedopałek papierosa.
Detektyw Szmidt badał już podobną sprawę. Niespełna rok temu, bez rezultatu poszukiwał szaleńca, który od dłuższego czasu grasował we Wrocławiu. Gwałcił młode kobiety, odcinał im głowy i podrzucał pod drzwi ich domów. Była to niezwykle delikatna sprawa, mianowicie za trzy tygodnie miało odbyć się w mieście uroczyste otwarcie Wyższej Szkoły Handlowej. Jakikolwiek rozgłos, który mógłby podważyć sens rozwoju handlu we Wrocławiu, był wielce niepożądany. Eugeniusz, zastępca zarządcy hali, z zaczesanymi do tyłu i pokrytymi brylantyną włosami, ubrany w ciemny frak, z zapiętą pod szyją kontrastującą muchą, mocno oponował w tej sprawie, domagając się wręcz odłożenia tematu na później, aby w żadnym razie nie wybuchł skandal.
Dzień wcześniej w hali, do późnych godzin nocnych trwała inwentaryzacja, stąd część kupców opuściła obiekt dopiero po północy. Niektórzy z nich na drugi dzień nie pojawili się w pracy. Detektyw zastanawiał się, czy znalezione uszy nie należały właśnie do nich. Tylko dziecięce małżowiny, nie pasowały mu do całości. Przesłuchanie portiera, pracowników technicznych i niektórych kupców nie wyjaśniło niczego: nikt niczego nie słyszał ani nie widział. Sprzątaczka została wezwana na posterunek.
- Ja tam, panie, niczego nie pamiętam. Sprzątam tylko po ludziach, ale czasami coś usłyszę. Kręcą się tam podejrzane typki, spod ciemnej gwiazdy. Wchodzą, wychodzą, tylko brudzą i nic nie kupują. Włażą na piętro, zaczepiają ludzi, wypytują. Ciężko podsłuchać. Nasz kochany dyrektor często z nimi rozmawiał, ale ostatnio jest chory, więc tamci się nie pojawiają. Raz jeden, jego zastępca pofatygował się do nich, ale szybko zniknęli – powiedziała Klara, po czym zdjęła okulary i wyczyściła je wyjętą z kieszeni ściereczką, na co śledczy zwrócił uwagę. Palcami potarła uszy, najpierw lewe, a potem prawe.  
- Jeszcze coś pani widziała albo słyszała?
- Sugeruje pan, że niby to ja? Ja niczego złego nie zrobiłam. Ci kupcy tylko chlapią jęzorami i psioczą na wszystkich wokół siebie, że niby są tacy biedni! – oburzyła się kobieta.
- To wszystko?
- Nie. To był zwykły dzień pracy, a w nocy niewiele się działo. Kowalski, ten od futer, tylko kopcił papierosy, jeden za drugim i kaszlał, jakby miał gruźlicę. Pluł w chusteczkę. Wydawało mi się, że widziałam na niej krew. Ząbik natomiast, ten od makaronów i kasz, powiedział mi, że jak nadal będę podsłuchiwała, to obetnie mi uszy.
Detektyw Szmidt zaciągnął się papierosem, na filtrze pojawił się czerwony ślad. Śledczy przez chwilę myślami był gdzie indziej. – A ten Kowalski mówicie, że kaszlał i pluł krwią? Widzieliście krew na papierosie?


Hala Targowa II, która stała we Wrocławiu przy ulicy Kolejowej. 


czwartek, 3 października 2013

Olga Tokarczuk i Europejska Noc Literatury

Europejska Noc Literatury
21 września 2013

Ingo Schulze Dojechałeś do celu | Niemcy
czyta Olga Tokarczuk
Kino Nowe Horyzonty, ul. Kazimierza Wielkiego 19a-21

http://www.kinonh.pl/artykul.do?id=1661 

Pięknie pisze i pięknie czyta. Byłem tam. Było magicznie... 
Po odczycie porozmawialiśmy chwilę ze sobą, poprosiłem o autograf, uścisnęliśmy sobie dłonie. Olga to wyjątkowo ciepła osoba i wybitna pisarka.
"Dom dzienny, dom nocny" to magiczna książka. Magia słów po prostu :))




 

Moda na książkę. Od tabliczki glinianej do e-booka.

21 września 2013 roku w galerii Dominikańskiej we Wrocławiu odbyła się akcja: Moda na książkę, czyli od tabliczki glinianej do e-booka.

http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/990649,moda-na-ksiazke-od-tabliczki-glinianej-do-ebooka,id,t.html

Akcja tak naprawdę trwała przez cały tydzień, ale wspomniany 21 września, był w tym tygodniu wyjątkowym dniem. Dlaczego? Ano dlatego, że dostałem szansę od organizatorów, za co im dziękuję, podzielenia się z Państwem wesołą nowiną. Nowina dotyczyła premiery mojej bajki-kolorowanki dla dzieci o wrocławskich skrzatach, która dzień wcześniej pojawiła się na rynku. Książeczka o krasnalach miała więc w galerii Dominikańskiej swoją wyjątkową premierę. 



Dzieci słuchały bajki o wrocławskich krasnalach, a po odczycie zadawały pytania i podchodziły z bajeczkami-kolorowankami po autograf. Dzieci to najwspanialszy z czytelników, ale także najbardziej wymagający i niezwykle szczery. Jak coś im nie pasuje, to od razu o tym mówią i nie ma zlituj się... Pociechy zainteresowały się losami Truchci, Więziennika, Marzyciela i Syzyfka i z wypiekami na buzi przysłuchiwały się opowieści, która rozgrywała się we Wrocławiu na Ostrowie Tumskim, a dokładnie rzecz ujmując na Moście Tumskim, zw. mostem miłości.
Poza odczytem bajki i interakcją książkową z dziećmi (dzieci kolorowały postaci krasnali wydrukowane z bajki) prowadzący event dziennikarz radiowy zadał mi kilka pytań na temat twórczości, inspiracji i nowości, które niebawem pojawią się na rynku książki.
Poniżej kilka zdjęć z tego wydarzenia: 







Nagrodzona recenzja "Drogi", Cormac McCarthy




 Konkurs gazety Metro i Agory na recenzję
„DROGA”
Cormac McCarthy
Świat umarł już dawno temu, a ostatki człowieczeństwa powoli odchodzą w niepamięć. Tak w jednym zdaniu można odnieść się do tej pełnej wartości książki. Świat „Drogi” pozbawiony jest dobra. Wszechobecne zło rządzi w nim niepodzielnie, niczym wedle odwiecznego, surowego prawa natury, gdzie słaby musi zginąć, aby mógł żyć silniejszy. Obraz pozbawionej kolorytu Ameryki, pełnej mroku i szarości, pyłu zatykającego nozdrza i opadającego wciąż popiołu, niczym po wybuchu superwulkanu. To jednak tylko otoczka, tło do tego, co dla pisarza najistotniejsze. W samym środku tego piekła jeszcze tli się zalążek dobra, pod postacią małego chłopca, przemierzającego wypaloną ziemię wraz z ojcem, który za wszelką cenę próbuje go ochronić. To książka o miłości ojca do syna i o nadziei, która zawsze umiera ostatnia. To metaforyczny tekst, który ukazuje stopień zepsucia społeczeństwa konsumpcyjnego. „Człowiek jest zły z natury, albo nie wierzę już w moralny postęp ludzkości”, te stwierdzenia stara się nam przekazać autor, ale czy do końca ma rację? Pisarz ukazuje nam wizję, która może się zmaterializować. „Droga” to piękna książka, naszpikowana genialnymi zdaniami, pełna biblijnych akcentów, „łapiąca za serce”. Nie sposób jest zapomnieć to, co już się przeczytało, kiedy odkłada się ją na półkę i choć zakończenie powieści wydaje się niedokończone, a główny bohater staje na granicy życia i śmierci, to przesłanie wypływające z całości tej poetyckiej prozy, w pełni nam to wynagrodzi.
Marek Dryjer





Redakcja Metra nagrodziła moją recenzję publikacją i dwoma e-bookami ze sklepu Publio.pl 

Wybrałem sobie dwie poniższe pozycje